در ایران، فرش دستباف به عنوان یکی از میراثهای ماندگار و جاودانه شناخته میشود و با فرهنگ و هنر این سرزمین آمیخته است. هر گره از فرش دستباف عشایری، که توسط قالیبافان ماهر بافته میشود، داستانی از تمدن غنی ایران را به تصویر میکشد. فرشبافی در هر منطقه از ایران، سبک و طرح متفاوت خود را دارد و روایتگر نوع زندگی، هنر، تاریخ و مشقتهای مردمان آن سرزمین است.
یکی از زیباترین انواع فرشهای دستباف ایرانی، فرش دستبافت عشایری است. این فرشها توسط عشایر کوچنده و مقیم ایران بافته میشوند. فرش دستباف عشایری طرحها و طرز بافت خاص خود را دارد که بر اساس فرهنگ و سنتهای عشایری شکل میگیرد. طرحهای فرش دستباف عشایری دربرگیرنده نقوش هندسی، روزمره، حیوانات و نباتات است. همچنین، استفاده از رنگهای زنده و طبیعی در فرش دستباف عشایری آن را زیبا و جذاب میکند. با بلاگ سایت فرش دهکردی که یکی از مراجع اصلی خرید فرش دستباف است، همراه باشید.
فرش دستباف عشایری، همچنین نمایانگر زندگی نیمهنقلی و مهاجرتی مردمان عشایر است. این فرشهای دستباف معمولاً با پشم گوسفندان و یا بزها بافته میشوند و به دلیل مقاومت بالا و کیفیت برتر، برای استفاده در مناطقی با آب و هوای سرد و خشک مورد استفاده قرار میگیرند.
با توجه به طرحها و کیفیت بالای فرش دستباف عشایری، آنها به عنوان یکی از گنجینههای هنری و فرهنگی ایران شناخته میشوند و جزئی از میراث جهانی یونسکو نیز محسوب میشوند. و اکثرا قیمت بالایی دارند.
تاریخچه فرش دستباف عشایری
عشایر در ایران یک گروه قومی هستند که به طور سنتی به زندگی کوچنشینی مشغول هستند. آنها از امکانات محدود خود استفاده کرده و به عنوان یکی از منابع درآمد خود، به دامداری مشغول بودهاند. دامهایشان به آنها مواد غذایی، چادر، زیرانداز و پشم و نسایر نیازهای زندگی را فراهم میکنند.
یکی از محصولات مهمی که عشایر تولید میکنند، فرش دستباف عشایری است. این فرشها اغلب با استفاده از پشم گوسفندانی که در دسترسترین نخ برای آنها است، بافته میشوند. عشایر با استفاده از نخ ریسی و رنگرزی، پشم را به الیاف باکیفیت تبدیل میکنند و از آن برای بافتن فرش و زیراندازهای دیگر استفاده میکنند.
طرحهای فرش دستباف عشایری تحت تأثیر طبیعت اطرافشان قرار میگیرد و شامل نقشهایی از حیوانات، گیاهان و مناظر طبیعی است. این فرشها نمادی از سبک زندگی عشایر و ارتباط آنها با طبیعت هستند. علاوه بر استفاده از فرشها به عنوان پوشش کف منازل، آنها به عنوان یک هنر دستی محبوب نیز شناخته میشوند.
فرش دستباف عشایری نه تنها زیباست، بلکه به ما نشان میدهد که چگونه این مردمان با استفاده از محدودیتها، زندگی خود را مدیریت میکنند و به خلاقیتشان در صنعت دستی ادامه میدهند.
ویژگیهای فرش دستباف عشایری
فرش عشایری در ایران از سایر قالیها با ویژگیهای منحصر بهفردی متمایز میشود. در زیر به مشخصههای اصلی فرش قشقایی، یکی از انواع طرح فرش دستباف عشایری، اشاره میکنم:
– **فن بافندگی**: به دلیل زندگی کوچروی عشایر، آنها به وسایلی سبک نیاز دارند. بنابراین، بیشتر از بافت فارسی که ضخامت کمتری دارد و سرعت بافندگی بالاتری دارد، استفاده میکنند.
– **الیاف**: عشایر به عنوان پرورش دهندگان دام، به راحتی به پشم گوسفند دسترسی دارند. به همین دلیل، بیشتر فرش دستباف عشایری از پشم طبیعی تهیه میشوند.
– **طرح فرش**: بافندههای فرش عشایری، که اغلب زنان ایلها هستند، انواع طرح و نقش فرش را در ذهن خود ترسیم میکنند و به اجرا درمیآورند. بنابراین، بیشتر طرحهای فرش دستباف عشایری به صورت اشکال هندسی، طرحهای طبیعی و حیوانات است.
– **رنگ فرش**: علاوه بر استفاده از الیاف باکیفیت، عشایر از رنگهای طبیعی که از گیاهان استخراج میشوند برای رنگرزی استفاده میکنند. این باعث میشود فرش دستباف عشایری دارای رنگهای گیرا و جذابی باشد.
انواع نقوش فرش دستباف عشایری
فرشهای روستایی و عشایری دارای خصوصیات منحصر به فردی هستند که با نوع زندگی و فرهنگ مردم ارتباط عمیقی دارند. در مقایسه با فرشهای دیگر، فرش دستباف عشایری به سنت و فرهنگ ایلیاتی مردم ارتباط نزدیکی دارد و سلیقه بازار در بافت این فرشها در اولویت قرار نمیگیرد. به همین دلیل، طرحها و نقشهای فرش عشایری وفادار به ذات و سرشت طبیعی خود هستند و از طبیعت و اساطیر قدیمی الهام میگیرند.
در فرش دستباف عشایری، میتوان نقشها را در موارد زیر خلاصه کرد:
– **نقش گل و بند**: گل و بند یکی از رایجترین و پرکاربردترین طرحهای در فرشهای عشایری است. در این طرح، معمولاً گلها و بندها به صورت تکراری در سراسر فرش قرار میگیرند.
– **نقش و اشکال هندسی**: این نقش، یکی از سادهترین طرحهای فرش دستباف عشایری است که بیشتر توسط ایل شاهسون استفاده میشود. در این طرح، اشکال هندسی ساده و تکراری در فرش قرار میگیرند.
– **نقش حیوانات و پرندهها**: عشایر از طبیعت و حیوانات محیط خود الهام میگیرند. برخی از طرحهای فرش عشایری شامل نقش حیوانات مانند گوسفندان، اسبها، شترها و پرندههایی مانند عقاب و طوطی است.
– **نقش نباتات و درختان**: در طرحهای فرش دستباف عشایری، نقوش نباتات و درختان نیز استفاده میشود. معمولاً از طرحهایی شامل گیاهان محلی و درختانی مانند بلوط، خرما و سایر گیاهان محلی استفاده میشود.
این تنها چند نمونه از طرحهای فرش دستباف عشایری هستند. هر منطقه عشایر نشین نیز نقوش خاص و منحصر به فرد خود را دارد که این تنوع و تنوع در طرحها و نقشها، فرش عشایری را به یک هنر زیبا و پرانرژی تبدیل میکند.
روش بافت فرش دستبافت عشایری چیست؟
در فرشبافی روستایی و عشایری، روشهای بافت میتوانند به طور قابل توجهی با یکدیگر تفاوت داشته باشند، که این تفاوتها باعث تمایز آنها از یکدیگر میشوند. روش فرشبافی در ایلیاتیها و عشایر به طور زیادی به منطقه بافت فرش دستباف مرتبط است.
به عنوان مثال، در فرش عشایر لری از گرههای درشت برای بافت استفاده میشود، در حالی که در فرش دستباف عشایری قشقایی از بافت ترکی استفاده میشود. این تفاوت در روش بافت میتواند به شکلی که متفاوتی در طرح و نقشهایی که در فرشها ترسیم میشود، ایجاد شود.
به طور کلی، روش بافت فرشهای دستباف روستایی و عشایری به عنوان یک عنصر مهم در تمایز آنها در نظر گرفته میشود و نمایانگر هنر و فرهنگ منحصر به فرد هر منطقه و قومیت است.
تفاوت و شباهت فرش دستبافت عشایری و روستایی در چیست؟
فرش دستباف عشایری به شکلی که در طرح و رنگ آن نمایان میشود، با طبیعت و زیست ایلاتی سازگار است. استفاده از مواد اولیه موجود و ابزارهای بومی باعث ایجاد تفاوتی در این نوع فرش میشود. دستبافان عشایری در تمام جنبهها با سنت و فرهنگ عشایری در ارتباط هستند. فرش عشایری بر خلاف سلیقه بازار طراحی نمیشود و به طبیعت و سازگاری طبیعی خود وفادار است.
تفاوت فرش عشایری با فرش روستایی
1. انواع گستردهای از دستبافتها در فرش دستباف عشایری وجود دارد، از جمله گلیم، گبه، سوماک، قالی و غیره. طرح و نقشی که در این فرشهای دستباف مشاهده میشود، ممکن است برگرفته شده از نقوش و اساطیر قدیمی باشد. زنان و دختران بافنده در بسیاری از این بافتها با الهام از داستانها و افسانههای قدیمی، طرحهای فرش را طراحی میکنند.
2. در برخی محصولات عشایری، آیینها و رسوم ایران باستان با استفاده از روشهای هنری و زیبا به تصویر کشیده میشوند.
3. در فرش دستباف عشایری، طرحهای نمادین و تزئینی نیز وجود دارند و بافندگان آنها را در هر جایی که نیاز دارند استفاده میکنند.
فرش روستایی به شدت شباهتهایی با فرش دستباف عشایری دارد و میتوان آن را به عنوان واسطهای بین فرش عشایری و شهری در نظر گرفت. در طراحی فرش روستایی، هم از طرح فرش عشایری و هم از طرح فرش کارگاهی شهری الهام گرفته میشود. این پیوند باعث میشود تا در برخی موارد تمایز بین عناصر شهری و عشایری در فرش روستایی دشوار باشد و تشخیص آنها را سخت کند.
انواع فرش دستباف عشایری
فرش دستباف بختیاری
فرش بختیاری، یکی از زیباترین و بافتهشده توسط عشایر بختیاری در مناطق مختلف ایران میباشد. این فرشها با جزئیات بسیار زیاد و طرحهای زیبا شهرت دارند. ویژگی عمده این فرشها شامل تراکم بالا، فن گره ترکی و گاهی فارسی و طرحهایی با جزئیات زیاد است. عشایر بختیاری از تار پنبه و پود پشم برای بافت این قالیها استفاده میکنند، که به دلیل این استفاده، فرشهای بختیاری بسیار سبک و نازک هستند و این ویژگی آنها را منحصر به فرد میسازد.
فرش بختیاری همچنین از نقشها و طرحهای متنوعی برخوردار است. این طرحها معمولاً شامل موتیفهای گل، برگ، حیوانات و شکلهای هندسی هستند. هنرمندان بختیاری با استفاده از تجربه و هنر خود، طرحهای شگفتانگیزی را بر روی این فرشها به اجرا میگذارند.
فرش بختیاری به علت زیبایی و جزئیات بالا، به عنوان یکی از بهترین فرش دستباف عشایری شناخته میشود. این فرشها نه تنها به تاریخ و فرهنگ بختیاریها ارتباط دارند، بلکه نمادی از هنر و ذوق عشایر ایرانی را در خود جای دادهاند. اگر به دنبال یک فرش با جزئیات زیاد و طرحهای زیبا هستید، فرش بختیاری یک گزینه بسیار مناسب خواهد بود.
فرش دستباف قشقایی
ایل قشقایی یکی از معروفترین ایلهایی است که در استان فارس واقع شدهاند و به عنوان یکی از ماهرترین بافندگان زیرانداز معروف هستند. آنها مهارت بالایی در بافت گلیم، گبه و فرش دارند. بافندگان این ایل، با استفاده از خلاقیت و چیرگی خود، طرحهایی با نقوش سنتی را به صورت ذهنی و بدون استفاده از الگو ایجاد میکنند.
برای بافتن فرش قشقایی، از انواع مختلف الیاف استفاده میشود. این الیاف شامل پنبه، پشم، ابریشم و کرک میشوند. با این حال، پشم اصلیترین الیاف استفاده شده در اکثر فرش دستباف عشایری/ قشقایی است. برای رنگآمیزی این الیاف، از گیاهانی مانند روناس، نیل، پیاز و سایر گیاهان مشابه استفاده میشود. این روش باعث میشود که فرشهای قشقایی دارای کیفیت رنگ بسیار بالا و طبیعی باشند.
فرش قشقایی با طرحها و نقوش سنتی خود، نماینده فرهنگ و هنر این ایل قومی است. بافتن این فرشها نیاز به مهارت، صبر و دقت دارد و نتیجه آن آثاری است که در زیبایی و کیفیت برتری برخوردار هستند. اگر به دنبال زیراندازی با طرحهای سنتی و رنگهای زیبا هستید، فرش قشقایی یک گزینه عالی خواهد بود.
فرش دستباف شاهسون
قالی شاهسون یکی از طرحهای فرش دستباف عشایری است که به قوم شاهسون، یکی از قدیمیترین اقوام عشایر در ایران، تعلق دارد. این قوم در مناطق مختلفی از ایران مانند شمال غربی و نواحی مرکزی زندگی میکنند. هنر در قوم شاهسون ریشهای دیرینه دارد و آنها بافندگی در صنایع دستی مختلفی مانند چادر شب، گلیم، نمد، پرده، خورجین و قالی مشغول به کار هستند.
هنرمندان ایل شاهسون با استفاده از گرههای ترکی و تار و پودی از نخ پنبه و ابریشم، طرحهای زیبا و انتزاعی را روی دار قالی بافت میکنند. این طرحها شامل الگوها و نقشهای هندسی، گل، حیوانات و عناصر طبیعی میشوند. طرحهای قالی شاهسون به صورت دستی و بدون استفاده از الگو ساخته میشوند، بنابراین هر قالی شاهسون کار دستی منحصر به فردی است.
قالی شاهسون با طرحها و نقشهای خاص خود، نماینده فرهنگ و هنر قوم شاهسون است. این قالیها به دلیل زیبایی، کیفیت بافت بالا و استفاده از نخهای با کیفیت، محبوبیت زیادی در بین علاقهمندان به فرش دستباف عشایری دارند. اگر به دنبال یک قالی با طرحهای زیبا و بافت با کیفیت هستید، قالی شاهسون یک گزینه عالی خواهد بود.
فرش دستباف افشاری
افشاریها یکی از عشایر قدیمی ایران هستند که در ابتدا در منطقه ارومیه ساکن بودند، اما به دستور شاهان صفوی به مناطق اطراف کرمان منتقل شدند. فرشهای افشاری ویژگیهای خاصی دارند که آنها را از سایر فرش دستباف عشایری متمایز میکند.
یکی از ویژگیهای برجسته فرشهای افشاری، استفاده از یک پود است که از پشم مرغوب گوسفندان ایل تهیه میشود. این پود باعث میشود که فرشهای افشاری بسیار نرم و لطیف باشند. بافندگان افشار برای بافت فرشهای خود از طرحهای متنوعی مانند گل حشمت، طرح ابری، طرح سه کله، دو گل پاریزی و غیره استفاده میکنند. این طرحها بازتابی از فرهنگ و هنر افشاریها هستند و زیبایی و ظرافت خاصی به فرشهای آنها میبخشند.
رنگهای مشکی، قهوهای، کرم و سرمهای در فرشهای افشاری غالب است. این رنگها به تناسب با طرحها و الگوهای استفاده شده در فرشها انتخاب میشوند و به آنها زیبایی و جذابیت ویژهای میبخشند.
فرشهای افشاری به دلیل کیفیت بافت بالا، ظاهری زیبا و استفاده از مواد با کیفیت، جایگاه ویژهای در صنایع دستی ایران دارند. اگر به دنبال یک فرش با طرحهای زیبا، بافت با کیفیت و استفاده از مواد مرغوب هستید، فرشهای افشاری یک گزینه عالی خواهند بود.
جمع بندی
فرش دستباف عشایری، همچون یک زیرانداز، نمادی از فرهنگ، هنر و سنت مردمان ایران است. در طول قرون، این فرشها با بهترین شکل ممکن در سرزمین ایران بافته شدهاند و امروزه به ما منتقل شدهاند. طرحهای فرش دستباف عشایری چه بختیاری چه قشقایی، الهام گرفته از دنیای اطراف عشایر است و شامل نقوشی از حیوانات، گیاهان و مناظر میشود. فن بافت این فرشها از نسل به نسل منتقل شده است و این هنر و خلاقیت ذاتی عشایر را تأیید میکند. برای دیدن انواع فرش عشایری و آگاهی از قیمتها، میتوانید به وبسایت دهکردی مراجعه کنید.
فروشگاه اینترنتی دهکردی یک فروشگاه آنلاین است که در زمینه فروش انواع فرش دستباف و ملزومات مربوطه فعالیت میکند. ما به عنوان یکی از برترین فروشگاهها در ایران، به دنبال ارائه بهترین و نفیسترین محصولات فرش دستباف با قیمتی رقابتی هستیم. ممکن است قیمتهای فروشگاههای فیزیکی برای شما بالا باشد، اما با سر زدن به فروشگاه اینترنتی دهکردی، متوجه تفاوت قیمتها با سایر فروشندگان خواهید شد.
ما در این فروشگاه سعی داریم با حذف واسطهها، قیمتی منصفانه و مناسب را به مشتریان ارائه دهیم. این روش علاوه بر بهرهبرداری از تخصص و تجربه ما در صنعت فرش دستباف، در کمک به تولیدکنندگان عزیز و زحمتکش نیز موثر است. به این ترتیب، ما میتوانیم خریداران راضی را با بهترین قیمت و کیفیت خدمت رسانی به خود جلب کنیم.